Raport „Edukacja klimatyczna w Polsce”

15 lipca 2021 r. podczas spotkania inaugurującego Okrągły Stół dla Edukacji Klimatycznej w Auli Spadochronowej Szkoły Głównej Handlowej odbędzie się premiera przygotowanego przez UN GC Network Poland raportu „Edukacja klimatyczna w Polsce”.

Edukacja klimatyczna w polskich szkołach bez wątpienia wymaga aktualizacji. Mając na uwadze dobrobyt młodego pokolenia, które w swoim życiu będzie musiało zmierzyć się z wyzwaniami i możliwościami kryzysu klimatycznego, konieczne jest wyposażenie społeczeństwa w odpowiednie narzędzia adaptacyjne, a także przekazanie wiedzy oraz wykształcenie umiejętności. Chociaż rozmaite środowiska od lat organizują szereg wydarzeń zwiększających świadomość Polek i Polaków odnośnie do zmiany klimatu, niezbędna jest reforma podstawy programowej w szkołach, umożliwiająca wprowadzenie powszechnej, interdyscyplinarnej i kompleksowej edukacji klimatycznej. To zadanie należy do decydentek i decydentów – nadszedł czas na działanie!

Jak czytamy w raporcie „reforma edukacji klimatycznej w polskich szkołach nie może zakończyć się na aktualizacji treści zawartych w podręcznikach i przeprowadzeniu odpowiednich szkoleń dla nauczycieli. Tematyka zmiany klimatu jest nierozerwalnie połączona z otaczającym nas środowiskiem. Ważne jest wzbudzenie wśród uczennic i uczniów tego poczucia zjednoczenia oraz odpowiedzialności za naszą Planetę. Istotne jest zatem wprowadzenie zajęć praktycznych i terenowych, pozwalających na bezpośredni kontakt z naturą. Zgodnie z rekomendacjami wynikającymi z rozdziałów VI i VII, Ministerstwo Edukacji i Nauki, na drodze rozporządzenia, mogłoby wprowadzić obligatoryjne zajęcia poza murami szkoły – w liczbie co najmniej 5 godzin tygodniowo. Co więcej, rekomenduje się, aby MEiN sfinansował ogólnopolski projekt pozwalający na stworzenie szkolnych ogrodów, w których odbywałaby się część zajęć lekcyjnych”.

Kluczowy wniosek płynący z raportu brzmi – edukację klimatyczną możemy zacząć od dziś! A jak zacząć? Eksperci zgodzie sugerują, żeby zacząć od siebie, dlatego też raport proponuje przeprowadzenie szkoleń z zakresu zmiany klimatu dla decydentek i decydentów, w szczególności pracowników Ministerstwa Edukacji i Nauki, a także ekspertów przygotowujących założenia podstawy programowej, członków Rad Opiniujących, Rad Społecznych działających przy Ministrze. Należy również pamiętać, że wprowadzenie wszelkich zmian powinno wiązać się ze społeczną akceptacją, dlatego istotne jest zaangażowanie w proces reformy grona ekspertów, naukowców i naukowczyń, rodziców, młodzieży, nauczycieli i nauczycielek, czy edukatorek i edukatorów.

Jedynie dzięki międzypokoleniowemu i międzyinstytucjonalnemu dialogowi możliwe jest kompleksowe wsłuchanie się i uwzględnienie głosów obywateli i obywatelek.

Raport otwarcia, który oddajemy do Państwa rąk, będzie powiązany z corocznym badaniem wiedzy mieszkańców Polski na temat zmiany klimatu prowadzonym od 2019 roku przez UN Global Compact Network Poland, Kantar i Lata Dwudzieste. Prezentowany raport stanowi dopiero początek debaty na temat edukacji klimatycznej w polskiej szkole. Na podstawie przedstawionej w nim propozycji wyjściowej zostaną rozpoczęte prace nad raportem regulacyjnym, w formule szerokich konsultacji w ramach Okrągłego Stołu dla Edukacji Klimatycznej, skupiającego wszystkie środowiska zainteresowane temat włączenia wiedzy o zmianach klimatu do systemu edukacji. Drugi raport „Edukacja Klimatyczna w Polsce 2022 – założenia reformy” jest zaplanowany na drugi kwartał 2022 roku i będzie wynikiem obrad Okrągłego Stołu.

W raporcie oprócz głosu ekspertów zostały przedstawione także opinie nauczycieli i nauczycielek. Szczególne podziękowania za współpracę przy raporcie kierujemy do redaktorów: Andrzeja Kassenberga, Instytut na rzecz Ekorozwoju, Ewy Całus, ekspertki UN Global Compact Network Poland, Kuby Antoszewskiego, Kantar Polska, Mateusza Galicy, Lata Dwudzieste, Mikołaja Gumulskiego, Młodzieżowy Strajk Klimatyczny, dra hab. Piotra Swachy, SGGW/Warsaw University of Life Sciences, Sylwii Łyskawki, Młodzieżowa Rada Klimatyczna, Tomasza Kobylańskiego, dra hab. inż. Zbigniewa Karaczuna, SGGW/Warsaw University of Life Sciences i Koalicja Klimatyczna.

Nasza wiedza o kluczowym zagrożeniu dla przyszłych pokoleń i największym kryzysie naszych czasów jest bardzo niska. Trzeba to pilnie zmienić.

Pełna treść raportu dostępna jest pod linkiem: Raport edukacja klimatyczna w Polsce.